μαγνητόφωνο

Συσκευή, η λειτουργία της οποίας βασίζεται σε μαγνητικά φαινόμενα και η οποία χρησιμοποιείται για την εγγραφή, σε ειδική ταινία, και την αναπαραγωγή ήχων. Ουσιαστικά βασίζεται στη δυνατότητα μαγνήτισης εξ επαγωγής ενός στρώματος οξειδίου του σιδήρου, σε μορφή σκόνης, τοποθετημένου στην επιφάνεια μιας λεπτής ταινίας από πλαστικό (μαγνητοταινία). Το βασικό στοιχείο του μ. αποτελεί ένας ηλεκτρομαγνήτης ειδικής κατασκευής, η μαγνητική κεφαλή. Η ταινία, καθώς φέρεται από κατάλληλες τροχαλίες που κινούνται με τη βοήθεια ενός ηλεκτροκινητήρα, περνά μπροστά από τους πόλους της μαγνητικής κεφαλής. Κατά την εγγραφή, το ηχητικό κύμα, που συλλαμβάνεται από το μικρόφωνο, μετατρέπεται σε ένα μεταβλητό ασθενές ρεύμα, το οποίο, αφού ενισχυθεί κατάλληλα, οδηγείται στο κύκλωμα του ηλεκτρομαγνήτη. Το μεταβλητό μαγνητικό πεδίο, που εμφανίζεται τότε μεταξύ των πόλων του ηλεκτρομαγνήτη, προκαλεί πάνω στην ταινία έναν προσανατολισμό των στοιχειωδών μικρών μαγνητών, τους οποίους αποτελούν τα μόρια του οξειδίου του σιδήρου. Αυτοί οι μαγνήτες συναθροίζονται με διαφορετική πυκνότητα και προσανατολίζονται με διαφορετική πολικότητα, αλλά με διαμήκη διεύθυνση σε σχέση προς την ταινία, σύμφωνα με την ένταση και τη διεύθυνση αντίστοιχα του μαγνητικού πεδίου. Η ταινία εμφανίζεται τότε ως μια σειρά από πολύ μικρούς μαγνήτες με διαφορετική πυκνότητα και, ενδεχομένως, με αντίθετο προσανατολισμό. Η διαδοχή τους αντανακλά τις μεταβολές του μαγνητικού πεδίου, οι οποίες αντιστοιχούν στο ορισμένο ηχητικό κύμα. Η μαγνήτιση της ταινίας είναι μόνιμη. Κατά την αναπαραγωγή του ήχου, η ταινία διέρχεται εκ νέου μπροστά από τη μαγνητική κεφαλή και φέρει διαδοχικά σε επαφή με τους πόλους της το πλήθος των μικρών μαγνητών, διαφορετικής έντασης και προσανατολισμού, με αποτέλεσμα να παραχθεί στο ηλεκτρικό κύκλωμα (πηνίο) της μαγνητικής κεφαλής ένα μεταβλητό ηλεκτρικό ρεύμα. Το ρεύμα αυτό, αφού ενισχυθεί κατάλληλα, διεγείρει ένα μεγάφωνο για την αναπαραγωγή του ήχου, με τα ίδια χαρακτηριστικά εκείνου που χρησιμοποιήθηκε κατά την εγγραφή. Πρέπει να σημειωθεί ότι η υψηλότερη ακουστική συχνότητα που είναι δυνατό να εγγραφεί, είναι συνάρτηση της ταχύτητας διέλευσης της ταινίας μπροστά από τη μαγνητική κεφαλή. Έτσι, εγγραφές υψηλής πιστότητας, που σχετίζονται με τη διατήρηση της παρουσίας ανώτερων αρμονικών, επιτυγχάνονται μόνο με μεγάλες ταχύτητες. Η εγγραφή μπορεί να σβηστεί κατά βούληση από την ταινία, όταν εφαρμοστούν, σε μια δεύτερη μαγνητική κεφαλή, ρεύματα με κατάλληλη συχνότητα και ένταση. Ένα από τα πιο σημαντικά μειονεκτήματα της μαγνητικής εγγραφής είναι η εμφάνιση παραμόρφωσης κατά την αναπαραγωγή, που οφείλεται στο γεγονός ότι η καμπύλη μαγνήτισης ενός υλικού (για παράδειγμα του οξειδίου του σιδήρου) δεν είναι γραμμική· δηλαδή η μαγνήτιση εξ επαγωγής δεν μεταβάλλεται πάντα ανάλογα προς το μαγνητικό πεδίο που την προκαλεί. Αυτό το μειονέκτημα περιορίζεται σημαντικά αν εφαρμοστεί στην ίδια κεφαλή, μαζί με το ρεύμα που αντιστοιχεί στο ηχητικό κύμα, ένα ρεύμα υπερηχητικής συχνότητας, που ενώ δεν διαταράσσει την ακρόαση, έχει ως αποτέλεσμα τη βελτίωση της καμπύλης απόκρισης με συστηματική μείωση της παραμόρφωσης.

* * *

το

συσκευή εγγραφής και αναπαραγωγής τών ήχων.

[ΕΤΥΜΟΛ. Αντιδάνεια λ., πρβλ. γαλλ. magneto-phone < μαγνήτης + φωνή].